Το Ρίο είναι παραθαλάσσιος οικισμός του Δήμου Πατρέων και έδρα της ομώνυμης τοπικής κοινότητας του. Βρίσκεται στο Ακρωτήριο Ρίου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 είχε 4.664 κατοίκους Το χρονικό διάστημα 1998-2010 υπήρξε η έδρα του ομώνυμου καποδιστριακού δήμου.

Γεωγραφία

Το Ρίο βρίσκεται οκτώ χιλιόμετρα βορειανατολικά του κέντρου της Πάτρας. Συνορεύει με τα χωριά Ακταίο και Κάτω Καστρίτσι και τη συνοικία Προάστιο της Πάτρας. Περιλαμβάνει πολλές περιοχές και οικισμούς, όπως τον Καστελλόκαμπο, τα Ζαιμέϊκα (από την Οικογένεια Ζαΐμη) και τα Πετιμεζαίικα (από την Οικογένεια Πετιμεζά).

Ιστορία-Δημογραφία

Στο Ρίο αναφέρεται κατοίκηση από την αρχαιότητα, εκεί που βρίσκεται σήμερα το κάστρο ήταν ο ναός του Ποσειδώνα και διοργανώνονταν οι αγώνες Ρίεια. Η εγκατάσταση πιστεύεται ότι είναι μόνιμη έως σήμερα σε μικρούς οικισμούς ή αγροικίες. Το 1499 οι Οθωμανοί έκτισαν στη θέση του αρχαίου ναού το Κάστρο για να ελέγχουν το θαλάσσιο πέρασμα.

Στον Μεσαίωνα αναφέρεται πρώτη φορά σαν οικισμός το 1697 σαν "Καλύβια του Καστελίου" με 61 κατοίκους. Το 1718 γίνεται εγκατάσταση Οθωμανικών οικογενειών λόγω του γειτονικού φρουρίου, αναφέρονται το 1821 πενήντα οικογένειες. Ο Πουκεβίλ αναφέρει 180 οικογένειες Οθωμανών και Ελλήνων. Το 1899 αναφέρεται με το όνομα Άγιος Γεώργιος Ρίουμε 421 οικογένειες. Το 1923 έγινε εγκατάσταση προσφύγων από την Μικρά Ασία.

Διοικητική Εξέλιξη

Το 1835 η κωμόπολη αποτέλεσε την έδρα του ομώνυμου δημοτικού διαμερίσματος του Δήμου Παναχαιών. Το 1841 με το ΦΕΚ 5 αποτέλεσε την έδρα του ομώνυμου δημοτικού διαμερίσματος του Δήμου Πατρέων. Το 1912 έγινε έδρα της ανεξάρτητης κοινότητας Ρίου. Το 1982 με το ΦΕΚ 12/1982 ονομάζεται επίσημα σε Ρίο.[2] Το 1998, με το σχέδιο Καποδίστριας, έγινε έδρα του Δήμου Ρίου. Τέλος το 2010, με το σχέδιο Καλλικράτης, γίνεται έδρα της Δημοτικής Κοινότητας Ρίου του Δήμου Πατρέων.

Υποδομές

Στο Ρίο υπάρχουν το Πανεπιστήμιο Πατρών, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών, η Γέφυρα Ρίου-Αντιρίου, το Πορθμείο Ρίου-Αντιρρίου, το Κάστρο του Ρίου και το Καζίνο Ρίου. Όσον αφορά την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, το Ρίο εξυπηρετείται από δημοτικό σχολείο από το 1866.